Nội dung: 1. Những chức năng chính của gan và lý do khiến gan bị suy giảm chức năng 2. Suy giảm chức năng gan và những dấu hiệu nhận biết đầu tiên |
1. Những chức năng chính của gan và lý do khiến gan bị suy giảm chức năng
Chức năng của gan – “nhà máy thải độc” tự nhiên của cơ thể
Gan được đánh giá là một trong cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, không chỉ có kích thước lớn nhất so với các phần nội tạng khác mà gan còn đảm nhiệm khoảng hơn 500 nhiệm vụ thiết yếu mỗi ngày để duy trì sức khỏe tổng thế. Trong đó, giải độc, tổng hợp protein, sản xuất mật… là chức năng điển hình nhất, vậy nên gan cũng được coi là “nhà máy thải độc” tự nhiên của cơ thể.
Ngoài chức năng thải độc, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện và chỉ ra rằng, gan đảm nhiệm:
- Sản sinh các hoạt chất hỗ trợ tiêu hóa thức ăn
- Sản xuất mật: Gan tiết ra mật giúp ruột non phân giải và hấp thụ chất béo, cholesterol cùng một số vitamin. Mật bao gồm muối mật, cholesterol, bilirubin, chất điện giải và nước.
- Hấp thu và chuyển hóa bilirubin: Bilirubin được hình thành từ sự phân hủy của hemoglobin - một chất nằm trong tế bào hồng cầu có nhiệm vụ vận chuyển oxy từ phổi đến khắp cơ thể. Khi chất sắt giải phóng hemoglobin được lưu trữ trong gan hoặc tủy xương thì tủy xương sẽ sử dụng các chất sắt này để tạo ra các tế bào máu thế hệ tiếp theo.
- Lọc máu: Ngoài giải độc, chức năng phổ biến nhất của gan chính là lọc và loại bỏ các hoạt chất không có lợi ra khỏi cơ thể, bao gồm các hormone, như estrogen và aldosterone, cùng những độc tố từ bên ngoài cơ thể, bao gồm rượu và các loại thuốc mà bạn dùng.
- Hỗ trợ quá trình đông máu: Gan tiết ra mật góp phần giúp cơ thể hấp thụ vitamin K tốt hơn, trong kho đó, vitamin K đóng vai trò thiết yếu để tạo ra một số chất đông máu nhất định giúp đông máu. Nếu gan không sản xuất đủ mật, cơ thể không sản sinh đủ các yếu tố đông máu.
- Chuyển hóa chất béo: Mật phá vỡ chất béo và làm cho chúng dễ tiêu hóa hơn.
- Chuyển hóa carbohydrate: Gan là nơi lưu trữ carbohydrate – dưới dạng glycogen, đồng thời phân giải chúng thành glucose (đường). Tiếp đó, các phân tử đường này sẽ di chuyển vào máu nhằm duy trì mức đường trong máu bình thường. Bất cứ khi nào cơ thể cần thêm năng lượng, gan sẽ giải phóng glycogen.
- Lưu trữ vitamin và khoáng chất
- Hỗ trợ chuyển hóa protein: Mật giúp phá vỡ protein để tiêu hóa.
- Chức năng miễn dịch: Gan là một phần của hệ thống thực bào đơn nhân. Nó chứa số lượng lớn các tế bào Kupffer (đại thực bào) liên quan đến hoạt động miễn dịch. Những tế bào này phá hủy mọi tác nhân gây bệnh có thể xâm nhập vào gan qua ruột.
Bên cạnh đó, gan còn rất nhiều chức năng khác như sản xuất albumin, tổng hợp angiotensinogen…
Nguyên nhân gây suy giảm chức năng gan
Bởi nhận nhiệm vụ thải độc, lọc máu… nên gan cũng là cơ quan dễ bị “tổn thương” nhất, chỉ cần một chút “sơ sảy” cũng khiến gan bị suy giảm chức năng. Theo chuyên gia, gan sẽ bị suy giảm chức năng bởi:
- Do chế độ ăn uống sai cách, kém khoa học: Ăn quá nhiều các loại thực phẩm giàu protein như các loại thịt đỏ, trứng, phô mai… ăn thực phẩm quá ngọt, quá mặn, quá cay… thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, chất béo… đều là nguyên nhân “bức tử” lá gan bởi khi sử dụng thường xuyên những thực phẩm vừa kể trên, gan mất nhiều thời gian hơn để chuyển hóa từ đó khiến gan bị “quá sức” và suy giảm chức năng là điều hiển nhiên.
- Thường xuyên sử dụng rượu bia, chất kích thích, đồ uống có cồn: Bia, rượu, đồ uống có cồn được đánh giá là nguyên nhân hàng đầu khiến gan bị suy giảm chức năng. Khi uống những thức uống kém lành mạnh, nó gây tổn thương và ức chế quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng cho gan, từ đó gây rối loạn quá trình chuyển hóa trong cơ thể và hình thành gan nhiễm mỡ do rượu.
- Sử dụng thuốc tây dài ngày: Thuốc tây có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho gan, có thể trực tiếp hoặc thông qua sự chuyển hóa trong cơ thể. Hơn thế, sử dụng thuốc tây dài ngày còn khiến không chỉ gan mà các cơ quan khác như dạ dày, đại tràng… cũng bị suy giảm chức năng nghiêm trọng.
- Sử dụng thực phẩm nấm mốc hoặc vô tình ăn nấm dại độc hại: Nấm Amanita phalloides - còn được gọi là “mũ tử thần”, chứa độc tố gây tổn thương tế bào gan và dẫn đến suy gan trong vài ngày.
- Do vi rút viêm gan A, B và E, virus Epstein-Barr, cytomegalovirus và virus herpes simplex: Làm tổn thương gan hoặc xơ gan, khiến gan bị suy giảm chức năng.
- Do bệnh Wilson: Là một bệnh di truyền, ngăn cản chức năng đào thải đồng của cơ thể, khiến đồng tích tụ và gây hại cho gan.
- Độc tố công nghiệp: Nhiều hóa chất như carbon tetrachloride, chất tẩy rửa và tẩy dầu mỡ trên bề mặt kim loại... khi phải tiếp xúc dài ngày mà không được giải độc gan đúng lúc có thể làm hỏng chức năng thải độc gan.
- Thừa sắt (Hemochromatosis): Rối loạn di truyền này khiến cơ thể hấp thụ và dự trữ quá nhiều chất sắt. Sắt tích tụ trong gan và gây ra xơ gan.
Có thể thấy, đa phần nguyên nhân khiến gan bị suy giảm chức năng đều đến từ chế độ ăn uống, sinh hoạt sai cách. Và thay đổi chế độ dinh dưỡng cũng chính là biện pháp đơn giản, hiệu quả để tăng cường chức năng gan, chủ động bảo vệ “nhà máy thải độc” vô cùng chất lượng này của cơ thể.
2. Suy giảm chức năng gan và những dấu hiệu nhận biết đầu tiên
Suy giảm chức năng gan diễn ra ở nhiều cấp độ khác nhau, và những dấu hiệu cũng chỉ xuất hiện khi tình trạng bệnh đã tiến triển đến giai đoạn tương đối nặng, không còn thực hiện đúng và đủ chức năng của mình. Trong đó, những dấu hiệu điển hình nhất là:
Da và mắt vàng vọt, kém hồng hào
Vàng da, vàng mắt là dấu hiệu “kinh điển” mà hầu hết những người bị suy giảm chức năng gan đều gặp phải, lúc này da vàng vọt, thiếu đi sự hồng hào vốn có. Lý giải cho tình trạng này là khi gan bị tổn thương, bilirubin – một sắc tố màu vàng được sản sinh trong quá trình thoái giáng tế bào hồng cầu bị tích tụ lại.
Thông thường, gan sẽ làm nhiệm vụ chuyển hóa và xử lý chất này ra khỏi cơ thể nhưng khi gan bị suy yếu, chức năng này bị suy giảm – thậm chí ngưng lại khiến sắc tố bilirubin tích tụ và từ đó gây biến đổi sắc tố da cũng như thay đổi màu tròng trắng của mắt.
Da dễ nổi mẩn đỏ, mề đay, phát ban
Khi cơ thể thường xuyên xuất hiện tình trạng nổi mẩn đỏ, mề đay, phát ban… loại bỏ những nguyên nhân như thời tiết, cơ địa thì rất có thể gan cũng bị ảnh hưởng và suy giảm chức năng. Nguyên nhân bởi gan là cơ quan thải độc của cơ thể, khi gan giải độc kém khiến các độc tố tích tụ trong cơ thể, kể cả ở dưới da và gây ra tình trạng trên.
Căng, trướng bụng và sưng chân
Ngoài vàng da, vàng mắt thì ở những người bị suy giảm chức năng gan, phần bụng và chân cũng “trương phù” hơn thông thường.
Sở dĩ có tình trạng này bởi cơ thể người bị suy giảm chức năng gan sẽ tích tụ chất lỏng ở bụng và chân khiến hai vùng cơ thể này bị sưng lên.
Sưng chân thường bắt đầu từ bàn chân và lan dần lên toàn bộ chân khi chức năng gan bị ảnh hưởng nghiêm trọng hơn.
Trong khi đó, dấu hiệu sưng bụng lại không có biểu hiện rõ ràng từ ban đầu. Tuy nhiên, khi tình trạng tệ hơn, bụng của người bệnh sẽ phình to ra nổi bật kèm hiện tượng lồi rốn, khi ấn vào sẽ thấy cứng giống như đang gồng cơ bụng.
Thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ
Loại bỏ các loại hóa chất và độc tố khỏi máu là một trong những vai trò quan trọng nhất của gan. Nhưng khi cơ thể phải nạp quá nhiều hóa chất, độc tố khiến gan không “xử lý” kịp, khiến nhưng yếu tố gây hại này có thể sinh ra từ vi khuẩn trong ruột rồi được hấp thụ vào máu. Chúng cũng thường xuất hiện khi cơ thể tổng hợp protein, phá vỡ các tế bào.
Nếu tình trạng giải độc “không hết” này kéo dài, độc tố tích tụ với nồng độ lớn sẽ gây ảnh hưởng đến não bộ khiến người bệnh thường xuyên buồn ngủ, mệt mỏi, thiếu năng lượng.
Da dễ bị bầm tím
Như vừa nói ở trên, gan có nhiệm vụ sản xuất một số protein quan trọng để hỗ trợ quá trình đông máu. Ở những người suy giảm chức năng gan, gan sẽ không sản xuất đủ số lượng protein giúp đông máu từ đó, người bệnh dễ bị chảy máu và dễ hình thành các vết bầm tím dù chỉ là va chạm nhẹ.
Gặp các vấn đề về tiêu hóa
Khi chức năng gan bị suy giảm, rất nhiều cơ quan và hệ cơ quan khác cũng sẽ bị ảnh hưởng, trong đó điển hình nhất là rối loạn tiêu hóa với biểu hiện chán ăn, ăn không ngon, đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón, phân nhầy, phân đen…
Ngoài những dấu hiệu điển hình và thường gặp trên, người bị rối loạn chức năng gan còn có thể gặp phải nhiều triệu chứng khác như kém tập trung, vú to ở nam giới, mất kinh bất thường ở nữ giới, khô mắt hoặc khô miệng… Lúc này, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế hoặc đến gặp chuyên gia để biết được chính xác tình trạng sức khỏe của mình, từ đó có biện pháp can thiệp, tăng cường sức khỏe gan kịp thời.
3. Top 5 cách phục hồi chức năng mà ai cũng nên thực hiện
Có thể thấy, phần lớn nguyên nhân dẫn đến tình trạng gan bị suy giảm chức năng đều đến từ chế độ ăn uống hàng ngày. Vậy nên, cách đơn giản nhất để phục hồi chức năng gan phải bắt nguồn từ việc thay đổi thói quen ăn uống khoa học, lành mạnh bằng cách:
Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh
Gan đảm nhiệm vụ chính là thải độc, hấp thụ và chuyển hóa một số chất béo. Việc “nạp” quá nhiều những thực phẩm dầu mỡ, giàu chất béo, thực phẩm chế biến sẵn quá mặn, quá ngọt… sẽ đẩy gan vào tình trạng làm việc “quá sức” từ đó khiến gan bị suy giảm chức năng nhanh chóng.
Đó là lý do mà ai trong chúng ta cũng cần xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh, tích cực bổ sung nhiều rau xanh, thực phẩm dễ tiêu, chế biến đơn giản. Cùng với đó, ưu tiên đồ ăn luộc, đồ ăn nhạt… và thường xuyên bổ sung những loại thực phẩm tăng cường chức năng gan như: trà xanh, atiso, quả bơ, quả bưởi, hạt hạnh nhân, hạt óc chó, dầu oliu… để giúp phục hồi chức năng gan, giúp gan hoạt động tốt hơn.
Bên cạnh thực phẩm lành mạnh thì việc ăn đúng giờ cũng rất quan trọng, lưu ý ăn đúng bữa, ăn vừa đủ không nên ăn quá no hoặc ăn quá nhiều. Đặc biệt, không nên ăn uống sau 8h tối để tránh việc gan phải “tăng ca”.
Hạn chế sử dụng bia rượu, thuốc lá, thức uống có cồn, chất kích thích
Rượu bia, thuốc lá, đồ uống có cồn… được xem như “kẻ thù” của nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là gan. Theo các chuyên gia cho biết, trong rượu có chứa nhiều chất ethanol (cồn). Khi đưa vào cơ thể, ethanol sẽ theo máu đến gan và được biến đổi thành Acetaldehyde. Chất độc này chính là nguyên nhân cơ bản làm viêm và tiêu tế bào gan.
Trên thực tế, gan có thể tạo ra một số chất để tự bảo vệ. Tuy nhiên, khi dùng rượu với liều lượng và nồng độ cồn cao, nhưng những chất này không đủ để chống lại sự tác hại của acetaldehyde dẫn đến gan không thể phục hồi.
Do đó, nếu muốn chủ động bảo vệ lá gan cũng như phục hồi chức năng gan thì việc làm đầu tiên là phải hạn chế hoặc ngưng sử dụng những thức uống kém lành mạnh này.
Thận trọng khi sử dụng thuốc điều trị, kháng sinh
Một số loại thuốc theo toa và thảo dược tự nhiên có thể phát sinh độc tố nếu kết hợp chung. Không những thế, uống thuốc bằng rượu gây áp lực đáng kể lên gan, khiến gan bị suy giảm chức năng nhanh chóng.
Ví dụ, kết hợp rượu và acetaminophen có thể dẫn đến suy gan cấp tính. Bạn cần phải chắc chắn làm đúng theo hướng dẫn y khoa khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
Hơn nữa, nhiều người có thói quen ỷ lại vào thuốc, ví dụ khi đau đầu thì việc đầu tiên mà họ nghĩ đến chính là tìm đến thuốc giảm đau chứ không phải khám bác sĩ hay tìm nguyên nhân đau đầu để khắc phục. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến gan bị tổn thương nhanh chóng.
Tăng cường vận động, luyện tập thể dục, thể thao
Tập luyện thể dục, thể thao, tăng cường vận động luôn là việc làm tốt cho mọi cơ thể, bao gồm cả gan. Đặc biệt, vận động là một phương pháp rất tốt để giúp cho bạn có thể ngăn ngừa, hỗ trợ điều trị và phục hồi sức khỏe dành cho những đối tượng bệnh gan nhiễm mỡ.
Với các bệnh nhân mắc các bệnh về gan, các chuyên gia khuyến khích nên kết hợp tập thể dục nhịp điệu và tập tạ để duy trì sức khỏe tối ưu. Nhờ quá trình vận động, cơ thể sẽ chuyển hóa tốt hơn, thải độc 1 phần qua mồ hôi, quá trình hô hấp… do cơ thể luôn có cơ chế tự thải độc. Nhờ đó, gan cũng giải tỏa được một phần lớn “áp lực” thải độc, giúp gan có nhiều thời gian hơn để phục hồi.
Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ chức năng gan có nguồn gốc từ thảo dược
Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ chức năng gan có nguồn gốc từ thảo dược là cách được nhiều chuyên gia khuyên thực hiện để có thể chủ động ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến gan, tăng cường chức năng gan, đồng thời giúp gan nhanh chóng phục hồi sau tổn thương. Thêm vào đó, các sản phẩm từ thảo dược cũng được đánh giá là an toàn, không gây tác dụng phụ hay phụ thuộc như các sản phẩm thuốc chuyên biệt.
Trên thị trường hiện nay, không khó để tìm được một sản phẩm hỗ trợ chức năng gan có nguồn gốc từ thảo dược. Tuy nhiên, khi nói đến sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ đảm bảo, thương hiệu uy tín, công thức ưu việt và được nhiều người dùng đánh giá cao phải kể đến Liver Detox đến từ Olympian Labs – Mỹ.
Liver Detox là sự lựa chọn hàng đầu cho những người suy giảm chức năng gan, viêm gan do vi rút, xơ gan do virút, men gan tăng cao, gan nhiễm mỡ; người uống nhiều bia rượu… bởi sản phẩm không chỉ giúp nhanh chóng phục hồi những tế bào Gan tổn thương trong viêm Gan, xơ Gan, Gan nhiễm mỡ… mà còn hỗ trợ điều trị các bệnh lý thường gặp về gan, tăng cường thải độc gan và Chống oxy hóa, loại bỏ gốc tự do gây hại, gây phá hủy tế bào gan.
Sở dĩ Liver Detox mang đến hàng loạt công dụng trên là vì sản phẩm sở hữu sự kết hợp hoàn hảo của hoạt chất Silymarin (đạt tiêu chuẩn 80%) được chiết xuất từ cây Kế sữa cùng với các enzymes giúp hỗ trợ chức năng gan, nay được bổ sung thêm các thành phần như rễ cây Bồ công anh, choline và vitamin B6, giúp tăng cường chức năng giải độc gan, chống oxy hóa, ngăn ngừa sự phá hủy của các gốc tự do đối với tế bào gan, khôi phục chức năng gan, giúp cơ thể luôn khỏe mạnh.
Đặc biệt, Silymarin trong Liver Detox được bào chế theo đúng tiêu chuẩn và tinh chất của cây Kế sữa được trích ra từ hạt và trái chứa 80% chất flavonolignan. Không nhiều sản phẩm dành cho gan trên thị trường có được điều này.
Không chỉ có vậy, Liver Detox có xuất xứ vô cùng uy tín khi đến từ Olympian Labs – Thương hiệu số 1 tại Mỹ về dòng hỗ trợ điều trị, được các chuyên gia hàng đầu nghiên cứu và đưa vào ứng dụng thực tế trước khi tung ra thị trường. Sản phẩm được sản xuất trên dây chuyền hiện đại và tiên tiến nhất, đảm bảo chất lượng tốt nhất cho người sử dụng.
Hiện sản phẩm đã được nhập khẩu chính hãng và phân phối rộng rãi tại nhiều hệ thống nhà thuốc lớn nhỏ trải dài từ Bắc vào Nam, giúp người dùng có thể dễ dàng mua được sản phẩm chất lượng với giá tốt nhất.
>>> Xem chi tiết sản phẩm TẠI ĐÂY
Lời kết
Trên đây là những chia sẻ tổng quát về chức năng của gan cũng như cách để tăng cường chức năng gan đơn giản, hiệu quả. Hy vọng qua bài viết đã giúp bạn đọc hiểu về lá gan của mình cũng như cách chủ động bảo vệ “nhà máy thải độc” tuyệt vời này của cơ thể.
>>> Xem thêm: Liver detox - Tuyệt chiêu cho lá gan khỏe mạnh mỗi ngày