I. Tìm hiểu về căn bệnh suy giảm chức năng gan
Suy giảm chức năng gan hay còn được giới y học gọi là suy gan. Suy gan là tình trạng phần lớn các tế bào gan bị tổn thương đến mức biến dạng, khó phục hồi và có thể hoạt động lại như bình thường. Khi gan không hoạt động tốt vai trò của mình sẽ dễ dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng với sức khỏe.
Suy giảm chức năng gan được chia thành hai dạng chính đó là suy gan cấp tính và suy gan mãn tính. Trong đó:
- Người bệnh suy gan cấp tính, các chức năng của gan sẽ bị suy giảm nhanh, thậm chí là dừng hoạt động trong một thời gian. Đa số các đối tượng này đều không có tiền sử gan hoặc các triệu chứng bất thường về gan trước đó.
- Trong khi đó, suy gan mạn tính là lá gan bị tổn thương trong nhiều năm, khiến gan không thể hoạt động được bình thường, gây tổn hại đến cơ thể.
II. Triệu chứng dễ thấy của bệnh suy giảm chức năng gan
Trong thời gian đầu khi suy giảm chức năng gan, người bệnh thường sẽ không có nhiều biểu hiện. Vì vậy, số lượng bệnh nhân phát hiện ra bệnh trong giai đoạn đầu là rất thấp. Một số triệu chứng có thể xuất hiện với những bệnh nhân suy gan như:
- Mệt mỏi toàn thân: Mệt mỏi và kiệt sức cũng có thể là biểu hiện của việc gan hoạt động không tốt. Khi gan không khỏe, việc loại bỏ độc tố trong máu khó khăn. Chất lượng máu đi nuôi cơ thể bị ảnh hưởng. Và là nguyên nhân khiến cơ thể mệt mỏi và kiệt sức.
- Buồn nôn, ăn không ngon, tiêu chảy: Một trong những chức năng của lá gan đó là sản xuất và bài tiết dịch mật. Dịch mật do gan tiết ra sẽ chia cắt nhỏ lipid giúp chúng đực tiêu hóa một cách dễ dàng. Khi chức năng gan suy giảm sẽ dẫn làm hoạt động tiết dịch mật bị ảnh hưởng. Vì vậy, người có vấn đề gan sẽ cảm thấy chán ăn, buồn nôn. Các chất dinh dưỡng khi không được xử lý hoàn toàn bởi dịch mật sẽ ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa phía sau và dễ dẫn đến tình trạng tiêu chảy của người bệnh
- Vàng da, vàng mắt: là dấu hiệu nhận biết đầu tiên của những người gặp các vấn đề bệnh lý về gan. Nguyên nhân của tình trạng này do cơ thể tích tụ quá nhiều bilirubin. Bilirubin là một sắc tố màu vàng độc hại, gan sẽ có chức năng chuyển hóa và xử lý chất này ra khỏi cơ thể. Khi gan không hoạt động tốt, bilirubin sẽ tích tụ bên trong cơ thể gây biến đổi sắc tố da và tròng mắt, gây nên hiện tượng vàng da, vàng mắt.
- Tích tụ chất lỏng trong bụng hoặc tứ chi hay còn được gọi là cơ thể bị ngậm nước. Khi tế bào gan tổn thương ở mức độ nặng như xơ gan, nó sẽ làm giảm albumin và các protein khác trong máu, dẫn đến dịch ứ lại ở bụng, chân, gây sưng phù cơ thể.
- Tinh thần không minh mẫn: Chúng ta đều biết gan giúp cơ thể thải độc lượng lớn độc tố. Thế nhưng, khi tế bào gan có vấn đề quá trình thanh lọc cơ thể bị gián đoạn. Đây là nguyên do khiến các chất độc nhiễm vào máu. Máu nhiễm độc tốt khi nên não sẽ làm tổn hại đến các tế bào thần kinh (những tế bào rất nhạy cảm). Vì vậy, đối tượng có bệnh lý về gan sẽ có tinh thần không được minh mẫn.
- Hơi thở có mùi: các chất độc trong thực phẩm được bổ sung vào cơ thể hàng ngày chứa nhiều các chất độc hại. Không chỉ vậy các khí độc còn được sản sinh ra trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Khi đó, gan có vai trò biến các chất độc thành vô hại hoặc đào thải chúng ra khỏi cơ thể qua đường bài tiết, đại tiện. Khi gan không hoạt động tốt, các chất độc hại không được xử lý, tồn đọng trong cơ thể khiến hơi thở của bạn có mùi.
III. Nguyên nhân gây ra bệnh suy giảm chức năng gan
1. Uống nhiều rượu bia
Rượu bia là những chất kích thích rất độc hại. Với cơ thể người uống nhiều rượu bia gan phải hoạt độc gấp nhiều lần bình thường để có thể lọc các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, nó chỉ có thể lọc được một phần các chất độc này. Phần còn lại sẽ bị chuyển hóa thành acetaldehyde gây nguy hại cho gan. Chính vì vậy, những người uống nhiều rượu bia thì nguy cơ mắc các bệnh về gan càng cao.
2. Dùng nhiều thuốc tây
Thuốc Tây là loại thuốc cần thiết để điều trị cho bệnh nhân có tình trạng bệnh lý nặng. Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc tây trong thời gian dài sẽ rất có hại cho cơ thể. Đặc biệt sẽ gây thương tổn rất lớn cho hệ tiêu hóa và gây nhiễm độc gan, u gan, ứ mật, xơ gan và vàng da.
3. Sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc
Tại Việt Nam, phần lớn các loại thực phẩm ăn uống không rõ nguồn gốc, nhiễm chất bảo quản, chất bảo vệ thực phẩm,...không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Cụ thể một số chất như DEHA hoặc chất Tinopal có trong bún, phở…sẽ tích tụ tại gan và gây tổn thương tế bào gan.
4. Nhiễm virus viêm gan A, B, C, D, E
Hiện nay có tất cả 5 chủng virus gây viêm nhiễm ở tế bào gan. Trong đó, virus viêm gan A diễn ra dưới dạng cấp tính và có thể được chữa lành trong thời gian ngắn. Viêm gan do virus B, C, D thường tiến triển thành dạng mãn tính và có nguy cơ phát sinh biến chứng rất phức tạp. Trong khi đó, virus gây viêm gan E diễn ra ở dạng cấp tính như viêm gan A. Tuy nhiên, viêm gan E sẽ đặc biệt gây nguy hiểm với phụ nữ mang thai. Theo thống kê, hiện nay nước ta có đến 20 triệu người mắc viêm gan B và C. Trong đó, 8 triệu người đang có tình trạng bệnh mãn tính, xơ gan và ung thư gan.
5. Do vi khuẩn, ký sinh trùng
Một số loại vi khuẩn có thể gây hại đến gan như Amip, trùng sốt rét P. Falciparum hay giun, sán, sán lá gan, sán chó, các loại xoắn khuẩn. Khuẩn amip gây ra bệnh amip gan thì ký sinh trùng sốt rét P. Falciparum (ký sinh ở gan) sẽ khiến gan bị sưng to, gây suy giảm chức năng gan (bao gồm khả năng chống độc, dự trữ…).
Với các loại ký sinh trùng, chúng sẽ gây nên những bệnh gan nguy hiểm và khó chữa trị. Cụ thể một số loại bệnh do ký sinh trùng gây nên như:
- Sán lá gan và giun đũa gây viêm đường mật và phì đại túi mật
- Salmonella Typhi thường liên quan đến các trường hợp viêm gan cấp tính
- Nhiễm xoắn khuẩn capillariasis, giun đũa chó, giun lươn làm tăng đáp ứng viêm và xơ hóa ở gan.
6. Bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường thường sẽ không gây quá nhiều nguy hiểm trực tiếp cho người bệnh. Những những biến chứng của bệnh tiểu đường thì gây ra những nguy hiểm khó có thể lường trước. Tổn thương gan là một trong những ví dụ điển hình của bệnh tiểu đường. 50% nguy cơ gây các bệnh về gan do tiểu đường gây nên. Bởi lẽ, bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường, hàm lượng insulin trong máu cao gây nên tăng cân vùng bụng, khiến gan tích tụ mỡ và gây nên bệnh gan nhiễm mỡ.
IV. Phương pháp ngăn ngừa và điều trị suy giảm chức năng gan hiệu quả
1. Một số phương pháp điều trị bệnh gan hiện tại
Tỷ lệ bệnh nhân mắc suy gan ngày càng nhiều và gây nên những biến chứng rất nguy hiểm. Tùy vào tình trạng suy gan cấp tính hay mạn tính để có những cách điều trị gan một cách hợp lý.
Hiện nay, một số phương pháp điều trị gan trong y học được giới chuyên gia áp dụng như truyền dịch tĩnh mạch (IV) để duy trì huyết áp, sử dụng những thuốc nhuận tràng hoặc thuốc xổ để hỗ trợ đào thải chất độc ra ngoài, theo dõi đường huyết và truyền glucose nếu lượng đường trong máu giảm xuống, đặt ống thở hoặc truyền máu khi bạn bị chảy máu quá nhiều.
Trong đó, cấy ghép gan là một trong những phương pháp phổ biến giúp gan “thay áo mới”. Quá trình cấy ghép gan hiểu đơn giản là lấy từ tế bào gan của những người khỏe mạnh ghép sang người đang có một lá gan không được khỏe. Lá gan được cấy ghép sẽ nhanh chóng tái tạo và phát triển trở lại.
Ngoài ra, đối tượng này cần tránh sử dụng những đồ uống có cồn, chất kích thích để giảm thiểu lượng chất độc nạp vào cơ thể. Bên cạnh đó, việc hạn chế sử dụng thực phẩm nhiều muối cũng cần được lưu ý. Vì muối có khả năng ngậm nước. Vậy nên sẽ tích độc trong cơ thể, rất không tốt cho gan.
2. Thay đổi thói quen và chế độ ăn uống
Dù là những người bị suy giảm chức năng gan hay những người khỏe mạnh bình thường thì việc thay đổi thói quen và chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng giúp bạn có lá gan khỏe mạnh:
* Chế độ ăn uống lành mạnh
Một chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ đóng góp 60% vào việc cơ thể của bạn có khỏe mạnh hay không. Với những người bệnh gan hay có nguy cơ mắc các bệnh về gan cao cần lưu ý trong chế độ dinh dưỡng nên có nhiều chất xơ, tinh bột, trái cây. Vitamin và khoáng chất trong các loại thực phẩm này tốt cho gan không chứa chất độc hại. Trong khi đó, các đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ mặn chứa rất nhiều chất béo gây hại cho gan.
Gần đây, có rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh các sản phẩm chiết xuất từ cây kế sữa rất tốt cho sức khỏe gan. Cụ thể trong thành phần của cây kế sữa có chứa hoạt chất Silymarin có khả năng tái tạo tế bào gan và thải độc cho gan hiệu quả. Bạn đọc có thể tham khảo sản phẩm được chiết xuất từ cây kế sữa đang rất nổi tiếng hiện nay đó là Liver Detox của thương hiệu Olympian Labs - Thương hiệu số 1 trong dòng hỗ trợ điều trị tại Mỹ. Sản phẩm có những công dụng nổi bật như:
- Giải độc gan, hạ men Gan, trẻ hóa Gan, giúp phục hồi những tế bào Gan tổn thương, hình thành tế bào Gan mới.
- Giúp nhanh chóng phục hồi những tế bào Gan tổn thương trong viêm Gan, xơ Gan, Gan nhiễm mỡ.
- Hỗ trợ điều trị các bệnh lí về Gan như Gan nhiễm mỡ, viêm Gan virus, xơ Gan, men Gan cao.
- Chống oxy hóa, loại bỏ gốc tự do gây hại, gây phá hủy tế bào gan.
- Tăng cường thải độc Gan.
* Chế độ vận động hợp lý
Vận động luôn được coi là liều thuốc bổ vô giá đối với sức khỏe tổng thể con người. Tập thể dục thể thao thường xuyên với cường độ phù hợp sẽ kích thích quá trình lưu thông máu, máu đến gan cũng được lưu thông tốt, đảm bảo dinh dưỡng cho tế bào gan. Từ đó giúp gan hoạt động tốt hơn. Tuy nhiên, bạn cần nghiên cứu môn thể thao nào phù hợp với bản thân với cường độ không quá lớn để tránh chấn thương trong quá trình tập luyện.
* Thói quen sinh hoạt nề nếp
Ngoài ăn uống và tập luyện thể dục thể thao, thói quen sinh hoạt cũng rất quan trọng giúp bạn có một cơ thể khỏe mạnh, một lá gan hoạt động tốt.
Thời nay, rất nhiều người mắc phải những thói quen sinh hoạt rất không tốt như thức quá khuya, bỏ bữa. Khi chúng ta thức khuya, cơ thể sẽ không được nghỉ ngơi, gan bị tổn thương nghiêm trọng. Điều này cản trở quá trình điều hòa máu về gan, hỗ trợ gan thực hiện các chức năng của mình một cách tốt nhất. Không ngủ đủ giấc, thiếu ngủ, thức quá khuya sẽ ảnh hưởng xấu đến quá trình thực hiện các chức năng gan.
Bên cạnh đó, thói quen bỏ bữa sáng của rất nhiều người cũng rất nguy hiểm. Bữa sáng là bữa ăn rất quan trọng. Thế nhưng một số người thường không hay ăn bữa sáng. Điều này không chỉ gây ảnh hưởng đến dạ dày mà còn rất không tốt cho gan và cơ thể. Cơ thể sẽ không được cung cấp nguồn năng lượng buổi sáng. Vì vậy, những người có thói quen bỏ bữa sáng luôn trong trạng thái uể oải, mệt mỏi.
Lời kết: Suy giảm chức năng gan mang đến những tiềm ẩn về sức khỏe rất nguy hiểm. Với những thông tin đã chia sẻ trong bài viết trên, hy vọng bạn đọc có cái nhìn cặn kẽ hơn về các bệnh lý về gan. Và có những cách thức chăm sóc gan tốt hơn trong thời gian tới.