I. Thiếu máu não là gì?
Thiếu máu não (thiểu năng tuần hoàn não) là tình trạng lượng máu được đưa đến não bị giảm sút, dẫn tới các dưỡng chất cho tế bào thần kinh và oxy lên não cũng bị giảm theo. Chính vì vậy, khiến hệ thần kinh trung ương hoạt động kém hiệu quả.
Bạn biết đấy, não bộ của chúng ta rất nhỏ bé, chỉ chiếm 2% trọng lượng của toàn bộ cơ thể, nhưng để duy trì hoạt động bình thường, đòi hỏi phải được cung cấp 25% lượng đường máu, 25% lượng oxy trong tuần hoàn máu và 20% lượng máu từ tim. Do đó, chỉ cần một mắt xích đình trệ, thì quá trình cung cấp máu lên não bị ảnh hưởng nghiêm trọng dẫn đến thiếu máu lên não.
Thiếu máu não không chỉ dừng lại ở nguyên nhân lão hóa, tuổi tác. Rất nhiều nghiên cứu nhận thấy rằng, thực tế, thiếu máu não đang ngày càng trẻ hóa. Đối tượng bị nhắm đến không chỉ người trung niên, lớn tuổi mà tỷ lệ người trẻ đang có xu hướng bị tử vong vì thiếu máu não đang tăng cao.
II. Nguyên nhân dẫn đến thiếu máu não ở người trẻ
1. Các bệnh lý tiềm ẩn trong cơ thể
1.1. Bệnh liên quan đến tim mạch
Người bị bệnh tim mạch khiến cho chức năng của tim bị suy giảm, lượng máu cần được cung cấp từ tim lên não lúc này cũng bị chậm chạp theo. Do sự lưu thông máu của hệ tuần hoàn trong cơ thể không đủ gây ảnh hưởng đến việc đưa máu lên não, cho hoạt động của não.
1.2. Xơ vữa động mạch
Theo nghiên cứu, có tới 80% các trường hợp thiếu mãu não có nguyên nhân từ sự lão hóa, xơ vữa động mạch. Tình trạng này khiến cho lòng mạch bị hẹp, mạch máu nuôi não bị đè ép, khiến lưu lượng máu và oxy lên não bị giảm.
Khoa học chứng minh rằng, gốc tự do chính là thủ phạm gây tổn thương lòng mạch, dẫn đến xơ vữa động mạch. Y học hiện đại đã thống kê, đây được xem như “sát thủ giấu mặt” gây ra 60 loại bệnh khác nhau, một số bệnh đặc biệt nguy hiểm có thể kể đến như tai biến mạch máu não, mất trí nhớ,…
1.3. Tăng huyết áp
Tăng huyết áp khiến tăng áp lực của dòng máu lên thành mạch, thành mạch có thể bị giãn dần ra và xuất hiện những tổn thương. Lâu dần, tổn thương này xuất hiện ngày càng nhiều gây phình mạch mạch máu não, dẫn đến nguy cơ chảy mạch máu não hoặc tạo điều kiện hình thành các mảng xơ vữa, làm cho quá trình lưu thông máu lên não bị cản trở.
1.4. Thoái hóa đốt sống cổ, chấn thương cột sống
Thoái hóa đốt sống cổ hay khi các đốt sống bị tổn thương, khiến các mạch máu bị chèn ép, quá trình cung cấp máu lên não vô cùng khó khăn, đặc biệt có thể dẫn tới bị ngưng trệ.
2. Lối sống thiếu lành mạnh ở người trẻ
2.1. Chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học
Thực đơn nhiều dầu mỡ, chất béo ít chất xơ sẽ khiến cho thành mạch hình thành các mảng xơ vữa, lòng mạch sẽ bị hẹp lại và ảnh hưởng lớn đến quá trình lưu thông máu. Bởi dầu mỡ sẽ làm tăng nồng độ cholesterol trong máu, khi cholesterol tích tụ trong máu sẽ ức chế dòng máu và gây nguy cơ đau tim, cao huyết áp, và đột quỵ,…
2.2. Stress, căng thẳng, áp lực
Áp lực, mệt mỏi trong cuộc sống, nhất là cuộc sống hiện đại ngày nay khiến nhiều người rơi vào tình trạng bế tắc, “tiến thoái lưỡng nan”. Lâu dần, nếu như không được giải tỏa kịp thời, cơ thể sẽ sản sinh ra nhiều gốc tự do, khiến cơ thể con người lão hóa nhanh hơn. Như đã nói ở trên, gốc tự do sẽ gây tổn thương thành mạch máu, các mảng xơ vừa từ đó được hình thành. Từ đó, các mảng xơ vỡ này làm cho động mạch bị làm hẹp, lưu lượng máu được điều đến nhu mô não bị giảm gây ra các vấn đề về tuần hoàn não như cơn thiếu máu não thoáng qua, tai biến mạch máu não, đau nửa đầu….
2.3. Thuốc lá, chất kích thích, rượu bia
Một số nghiên cứu cho thấy, thuốc là và khói thuốc có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tim mạch bên cạnh việc nguy hại phổi mà chúng ta vẫn biết. Một số căn bệnh có thể gây ra như phình động mạch chủ, tình trạng tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, bệnh mạch vành,… bởi những chất vô cùng độc hại cho sức khỏe con người có trong thuốc là như nicotin, formaldehyde, cyanid,…
Bên cạnh thuốc lá, việc uống rượu bia thường xuyên cũng sẽ làm cho nhịp tim nhanh, tình trạng này nếu kéo dài sẽ mau chóng làm suy tim. Các cục máu đông hình thành gây cản trở quá trình lưu thông máu khiến các tế bào não thiếu oxy, dễ dẫn đến thiếu máu não cục bộ
2.4. Ít, lười hoạt động thể dục thể thao
Theo nghiên cứu của Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, số người trưởng thành có xu hướng thiếu vận động thể lực lên tới 30%. Việc ngại, lười thể dục thể thao không chỉ đơn thuần làm sức khỏe kém đi, đây còn là nguyên nhân chính dẫn đến nhiều loại bệnh nguy hiểm như béo phì, bệnh về xương khớp, cao huyết áp, khó ngủ, đặc biệt còn làm làm giảm tuần hoàn máu, làm chậm quá trình trao đổi chất, khiến quá trình lưu thông máu trở nên chậm chạp hơn.
III. Những đối tượng dễ bị thiếu máu não nhất
Thiếu máu não là bệnh lý thường gặp ở người trung niên, cao tuổi, người có nhiều bệnh lý mãn tính như huyết áp, tim mạch, tiểu đường... Tuy nhiên, các thống kê gần đây cho thấy, tình trạng thiếu máu não đang có xu hướng trẻ hóa ở nhóm người thường xuyên căng thẳng, stress trong công việc và cuộc sống như: Nhân viên văn phòng, sinh viên, người lao động trí óc, người có lối sống thụ động, ăn uống không khoa học, sống trong môi trường ô nhiễm,...
1. Người trung niên, người già
Đây là nhóm đối tượng được chỉ ra đầu tiên dễ thiếu máu não. Bởi ở người lớn tuổi, quá trình lão hóa là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh thiếu máu não như xơ vữa động mạch, các bệnh lý về xương khớp, tim mạch,.. có tới 2/3 người đứng tuổi mắc bệnh thiếu máu não theo thống kế của tổ chức GBD (Global Burden of Disease) thuộc WHO.
2. Người trẻ, người lao động trí óc
Trong những năm gần đây, các chuyên gia chỉ ra rằng xu những người trẻ mắc thiếu máu não đang tăng cao, những người này thường có đội tuổi dưới 35. Với tính chất và đặc thù công việc, đây là công việc chủ yếu hoạt động trí óc và làm việc nhiều với máy tính. Nhóm đối tượng này chịu khá nhiều áp lực, thường xuyên phải thức khuya, ít thể dục thể thao, ăn đồ ăn nhanh, tiếp xúc nhiều với công nghệ,… kích thích quá trình gia tăng gốc tự do
Đặc biệt, những đối tượng này còn khá chủ quan suy nghĩ mình còn trẻ, còn dồi dào sức khỏe, nên thờ ơ, tâm lý bỏ qua hoặc xem thường các triệu chứng của bệnh.
3. Phụ nữ
Phụ nữ là nhóm đối tượng phải trải qua quá trình sinh nở, thêm vào đó là hiện tượng kinh nguyệt hàng tháng nên mất máu nhiều. Nếu chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, không đủ chất sẽ rất dễ gây thiếu máu não. Cuộc sống hiện đại ngày nay, chị em phụ nữ cũng gánh vác, đảm đương công việc như nam giới, nếu quá mệt mỏi và căng thẳng, các động mạch thần kinh bị chèn ép làm suy giảm đáng kể lượng dinh dưỡng và oxy lên não khiến phụ nữ trở thành đối tượng có nguy cơ cao bị bệnh thiếu máu não.
4. Người sống trong môi trường ô nhiễm
Ô nhiễm môi trường không khí, ô nhiễm nước, khói bụi, các chất độc hại,… không chỉ gây hại đường hô hấp của con người mà nếu hít phải có thể gây suy yếu thần kinh. Một số kim loại nặng như thủy ngân, mangan có trong không khí gây độc cho tế bào não, làm rối loạn thần kinh, hay có thể gây khiếm khuyết về thần kinh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của não bộ.
IV. Thiếu máu não ở người trẻ có nguy hiểm không?
Đây là một câu hỏi mà rất nhiều người muốn biết. Bạn có biết, não của chúng ta tiêu thụ đến 20% dưỡng khí của toàn cơ thể, nên nếu xảy ra tình trạng thiếu oxy não sẽ vô cùng nhạy cảm. Chỉ cần 10s, máu không được cung cấp lên não, cũng có thể khiến cho mô não bắt đầu rơi vào rối loạn. Nếu tình trạng này kéo dài trong 4 phút, các tế bào thần kinh sẽ chết dần mà không thể hồi phục được nữa. Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), thiếu máu não nằm ở top 3 trong danh sách bệnh gây tử vong cao nhất (chỉ sau bệnh tim mạch và ung thư).
Theo các chuyên gia nhận định, bệnh thiếu máu não rất nguy hiểm bởi người bệnh phải hứng chịu những biến chứng rất phức tạp.
Với mức độ nhẹ, người bệnh có thể rơi vào tình trạng đau nhức đầu, khó ngủ, chóng mặt, suy nhược cơ thể, tâm trạng bất ổn,… Nếu người bệnh chủ quan với những triệu chứng được cơ thể cảnh báo đầu tiên và không có biện pháp chữa trị kịp thời, tiếp tục để tình trạng thiếu máu não trong thời gian dài sẽ cực kỳ nguy hiểm. Lòng mạch sẽ bị các cục máu đông gây bít tắc bất cứ lúc nào, dẫn đến xuất hiện cơn thiếu máu đột ngột, người bệnh rất dễ bị tai biến mạch máu não, để lại di chứng nặng nề thậm chí bị xuất huyết não, đột quỵ, gây liệt nửa người hoặc tử vong đột ngột.
Theo thống kê, mỗi năm, nước ta có khoảng 200.000 trường hợp bị đột quỵ và gần một nửa trong số đó tử vong. Nếu bệnh nhân may mắn thoát khỏi đột quỵ, thường phải sống chung với những di chứng hết sức nặng nề như liệt toàn thân hoặc một phần cơ thể, mất giọng nói, giảm trí nhớ...
V. Một số triệu chứng cho thấy bị thiếu máu não ở người trẻ
1. Đau đầu
Đau đầu là triệu chứng xuất hiện nhiều nhất, điển hình đối với những người giai đoạn đầu bị thiếu máu não. Đây là tình trạng thường xuyên gặp phải nếu người bệnh ở trong trạng thái căng thẳng, suy nghĩ nhiều, stress. Hiện tượng này thường bắt đầu với cảm giác đau nhói ở một vùng đầu cố định, sau đó lan ra khắp đầu.
2. Hoa mắt chóng mặt
Bạn đừng nhầm lẫn triệu chứng hoa mắt chóng mặt này nếu bạn đang trong tình trạng ốm sốt, mệt mỏi. Tình trạng hoa mắt chóng mặt đối với thiếu máu não sẽ xuất hiện một cách bất ngờ ngay khi cơ thể hoàn toàn bình thường. Bên cạnh đó, chứng bệnh này cũng có thể khiến người bệnh có cảm giác ù tai ngay trong không gian yên tĩnh.
3. Chân tay tê mỏi
Cảm giấc tê bì ở các đầu ngón tay, chân hay dưới da có kiếm bò râm ran là một số triệu chứng của thiếu máu não. Ngoài ra, các cử động vận động thường ngày cũng có thể bị ảnh hưởng bởi cảm giác đau mỏi vai gáy, sống lưng. Đặc biệt, tình trạng thiếu máu cục bộ nghiêm trọng có thể dẫn đến những triệu chứng nguy hiểm như khó khăn khi nói, cứng môi, cứng hàm, thậm chí tê liệt mặt.
4. Suy giảm thị lực
Hệ thống dây thần kinh trong não có có cấu trúc tương đối phức tạp. Thiếu máu lên não khiến cho não thiếu oxy và dẫn đến khả năng nhìn của mắt bị ảnh hưởng, cụ thể như mờ một bên mắt hoặc cả hai bên, hoa mắt...
5. Mất ngủ
Khó ngủ, mất ngủ, ngủ không sâu giấc, dễ tỉnh giấc trong đêm,… cho thấy tuần hoàn máu lên não bị chậm hoặc tắc nghẽn. Không những vậy, khi não không được cấp đủ máu kịp thời còn có thể gây rối loạn về mặt tâm lý, mất khả năng tập trung hoặc suy giảm trí nhớ, nghiêm trọng là trầm cảm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
6. Đau sống lưng
Bệnh nhân mắc chứng thiếu máu não, đôi khi sẽ thấy có cảm giác lạnh sống lưng, đau dọc sống lưng hoặc đau dọc đoạn vai gáy.
VI. Phương pháp phòng và hỗ trợ điều trị thiếu máu não cho người trẻ
Tình trạng thiếu máu não sẽ được cải thiện đáng kể nếu người bệnh phát hiện sớm, kết hợp với lối sống ăn uống, sinh hoạt khoa học sẽ góp phần phòng chống bệnh và nâng cao chất lượng sức khỏe, cuộc sống.
1. Điều trị các bệnh lý nền liên quan đến thiếu máu não
Đối với người trẻ, việc khám sức khỏe định kỳ là vô cùng cần thiết và nên làm để thăm khám và sàng lọc, điều trị các bệnh lý tiềm ẩn có liên quan như bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch, béo phì,...
2. Vật lý trị liệu
Hiện nay, có nhiều phương pháp hỗ trợ trị liệu bệnh nhân thiếu máu não có thể áp dụng như:
- Bấm huyệt
- Châm cứu
- Xông hơi
- Xoa bóp
3. Thay đổi chế độ sống, sinh hoạt khoa học
3.1. Chế độ ăn, dinh dưỡng
Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng từ thực phẩm tự nhiên như rau xanh, hoa quả tươi để cung cấp omega 3, chất sắt, các loại vitamin và khoáng chất cho cơ thể như táo, măng tây, chuối, súp lơ, trứng, các loại rau lá xanh đậm, đậu đỗ, ngũ cốc nguyên hạt. Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, hạn chế ăn đồ ăn dầu mỡ, chiên rán, thức ăn nhanh, cay nóng,…
Không nên ăn nhiều mỡ động vật, nội tạng động vật vì sẽ làm tăng hàm lượng choresterol trong cơ thể, nguyên nhân gây tắc nghẽn mạch máu, nên hạn chế nhiều rượu bia, đồ uống có ga, cồn, thuốc lá.
Hạn chế ăn ngọt như sô cô la, sữa béo, nước ngọt, cà phê,... không tốt cho não bộ.
3.2. Vận động, thể dục
Nên tăng cường tập luyện thể dục thể thao vừa sức, các chuyên gia khuyến cáo nên đi bộ ít nhất 30 phút/ ngày để giúp giảm lượng cholesterol máu, phòng chống xơ vữa động mạch, điều trị một số bệnh lý cột sống cổ.
Bạn nên lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng, tăng sức dẻo dai cho cơ thể như đi bộ, ngồi thiền, hít thở, yoga,… tập 30 phút/ ngày, sau đó tăng dần thời gian và cường độ.
3.3. Thói quen sinh hoạt hàng ngày
- Từ bỏ các thói quen xấu như dùng điện thoại, máy tính quá nhiều, ngủ gối cao,…
- Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột
- Duy trì cân nặng và cơ thể cân đối, hạn chế tình trạng béo phì, thừa cân và kiểm soát các bệnh lý mãn tính, mỡ máu, huyết áp
- Nên thường xuyên khám sức khỏe tổng quát định kỳ 6 tháng - 1 năm/ lần
- Với người trẻ làm việc trong môi trường phải ngồi nhiều, vận động ít, hãy cố gắng vận động nhiều hơn, nhất là vùng cổ để tránh các bệnh lý như: Thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị địa đệm,… Sau mỗi 30 phút làm việc, hãy đứng lên và vận động khoảng 5 phút.
VII. Alpha Brain - Bảo vệ não bộ toàn diện
Thiếu máu não ở người trẻ sẽ không biểu hiện rõ rệt, thường chỉ thoáng qua, tự biến mất và tái phát nhỏ lẻ khiến cho nhiều người chủ quan, hoặc lầm tưởng với các triệu chứng thông thường. Tuy nhiên, nếu không điều trị kịp thời thì đây có thể là dấu hiệu ban đầu của tai biến mạch máu não vô cùng nguy hiểm đến tính mạng con người. Hiện nay, ngoài việc bổ sung dinh dưỡng từ nguồn thực phẩm tự nhiên, thực hiện lối sống lành mạnh, các chuyên gia khuyến cáo nên bổ sung sản phẩm Alpha Brain cho cơ thể mỗi ngày để nâng cấp tối ưu chất lượng làm việc của não bộ.
Alpha Brain được các chuyên gia đánh giá là viên uống hỗ trợ, bảo vệ chức năng não một cách hoàn hảo bởi ngoài chứa 120mg Ginkgo biloba, 1 viên nang cứng còn chứa rất nhiều các hoạt chất khác có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào thần kinh, hỗ trợ đẩy lùi các hiện tượng liên quan đến tiền đình như đau đầu, chóng mặt, hoa mắt; cải thiện trí nhớ, nhận thức, phòng chống suy giảm trí nhớ, đột quỵ như Bacopa monnieri, Cholin, Anpha lipoic acid, gừng, đu đủ.
Alpha Brain sẽ chăm sóc não bộ toàn diện - Cơ quan vô cùng quan trọng của cơ thể chi phối toàn bộ hoạt động của cơ thể con người. Có Alpha Brain, người trẻ không còn lo đau đầu, đau vai gáy, chóng mặt, mệt mỏi, chức năng não bộ được tăng cường, cải thiện trí nhớ, giúp tập trung, cải thiện tinh thần. Alpha Brain tăng cường tuần hoàn máu não, ngăn chặn, hình thành các cục máu đông, giảm sự dính nhớt, kết tập của tiểu cầu, từ đó giúp giảm tỷ lệ tai biến xảy ra, giảm căng thẳng, tạo sự hưng phấn cho hệ thần kinh, chống oxy hóa mạnh, giúp trung hòa các gốc tự do, bảo vệ màng tế bào não.
